بخش چهارم: 13 نکتهکاربردی تایپ در word(آموزش بر اساس نسخه 2013 وُرد )
1-تنظیم فاصله متن از حاشیهها
روی خط کش ظاهر شده، دو بار کلیک کنیم. پنجره زیر، باز میشود (اگر خط کش داخل وُرد نمایان نیست، جهت نمایان شدن آن به سربرگ مراجعه نمومراجعه نموده وتیک گزینه رارررررر را بگذاریم.)
حاشیههای 4 سوی کاغذ را بنا به آنچه باید باشد، تغییر دهیم و گزینه OK را فشار دهیم.
2-تنظیم زبان نوشتن اعداد (فارسی و انگلیسی)
حتماً پیش آمده که وقتی در word اعداد را با فونت فارسی مینویسم، با فونت انگلیسی، نمایش داده میشود و یا بالعکس. این مشکل در تنظیمات word نهفته شده است. برای رفع این مشکل تنها کافی است روش زیر، انجام دهیم.
در ابتدا، روی FILE (در قسمت بالا، سمت چپ محیط درون برنامه word) کلیک کنیم و از صفحه مقابل گزینه Options را انتخاب و از صفحه مقابل گزینه Advanced را کلیک نماییم.(مطابق شکل زیر)
از درون بخش Advanced به بخش Show document content رفته و گزینه مقابل Numeral را به Hindi تغییر دهیم و گزینه OK را فشار دهیم(طابق شکل زیر)
در جایی که در متن، اعداد هم بهصورت فارسی نوشته شده و هم به صورت انگلیسی و میخواهیم بعد از تغییرات نیز به همین مانند باشند (و هر دو به یک نحو نباشند) در مرحله قبل، گزینه مقابل Numeral را بر روی Context تنظیم کنیم و گزینه OK را فشار دهیم. در این حالت، تمامی اعدادی که با فونت فارسی نوشته شدهاند، فارسی و تمامی اعدادی که با فونت انگلیسی نگاشته شدهاند، انگلیسی نمایش داده میشوند.
3-وارد کردن شماره صفحات در وُرد و تغییر زبان آنها به فارسی
یکی از دیگر نکات مهم در پایاننامهنویسی، وارد کردن شماره صفحات است.
برای این کار، از منوی Insert، بر روی گزینه Page Number کلیک کنیم. با بردن موس بر روی گزینه
پنجره دیگری باز میشود؛ و به دلخواه یکی از حالتها را انتخاب کنیم.
مثلا اگر را انتخاب نماییم، شماره صفحات را در پایین و وسط صفحه، مشاهده خواهیم کرد.
4-نوشتن پاورقی (Footnote)
هنگام نگارش محتوای تخصصی (مثل پایان نامه) باید دقت شود، کلماتی را که در رشته شما تخصصی هستند، هنگامی که برای اولین بار استفاده میکنیم، معادل آنها را به انگلیسی در پاورقی بنویسیم. برای این کار و در کل برای پاورقی زدن، ابتدا به انتهای جمله و یا کلمه مورد نظر رفته و سپس در منوی References، علامت فلشی را که در کنار Insert Footnote مشاهده میکنیم را کلیک کنیم. (مطابق شکل زیر)
با فشردن علامت فلش، کادری همانند تصویر زیر نمایان میشود.
بدون هیچ تغییری، گزینه Insert را فشار دهیم. مشاهده خواهیم کرد که مقابل کلمه مدنظر، عددی اضافه خواهد شد و در پایین صفحه نیز، آن عدد بهصورت پاورقی درج میشود و میتوانید پاورقی خود را وارد نماییم.
در صورتی که میخواهید عدد پاورقی هر صفحه، از یک شروع شود، در کادر مرحله قبل، در کادر جلوی Numbering را کلیک کرده و گزینه Restart each page را انتخاب نماییم و سپس گزینه Insert را فشار دهید تا پاورقیها در هر صفحه، مجدداً از شماره 1 شروع شوند.
نکات مهم
نکته یک: برای سرعت در نوشتن پاورقی میتوانیم به روش زیر عمل کنیم. در انتهای کلمه مورد نظر میتوانیم از کلیدهای ترکیبی Ctrl+Alt+F استفاده کنیم. شماره پاورقی در انتهای کلمه ظاهر شده و مکان نما به انتهای صفحه میرود.
نکته دو: اگر هنگام نگارش محتوا بخواهید به جای اعداد، نمادی را بگذارید، باید در پنجره Footnote and Endnote ، روی گزینه Symbol کلیک کنیم. نماد مورد نظر را انتخاب و بر روی گزینه OK کلیک کنیم.
5-تغییر جهت خط جدا کننده پاورقی (Footnote)
در صورتی که میخواهیم در پاورقی، متن فارسی درج کنیم، ابتدا روی متن نوشته شده در پاورقی کلیک کرده و سپس گزینه راست چین را از منوی Home انتخاب نماییم. متن درج شده در پاورقی، در سمت راست قرار میگیرد.
شکل اول
اما مشاهده میکنیم که خط جدا کننده پاورقی، همچنان در سمت چپ قرار گرفته است
برای تغییر جهت خط جدا کننده پاورقی، از منوی View حالت نمایش را از Print Layout به Draft تغییر دهید.(مطابق شکل زیر)
شکل دوم
اکنون به منوی References رفته و در قسمت Footnotes، بر روی Show Notes کلیک کنیم.
شکل سوم
در قسمت پایین صفحه و از منوی باز شده، گزینه Footnote Separator را انتخاب کنیم.
همچنین میتوانید در مرحله قبل به جای انتخاب گزینه Footnote Separator ، با نگه داشتن همزمان کلیدهای Ctrl+R، یا Ctrl+L، یا Ctrl+E، خط جدا کننده پاورقی را به ترتیب به سمت راست، چپ یا وسط منتقل کنیم.
شکل چهارم
اکنون به منوی View رفته و در قسمت Document Views، حالت نمایش را از Draft به Print Layout تغییر دهید. خط جدا کننده پاورقی، مطابق شکل، در سمت راست قرار خواهد گرفت
(مطابق شکل های زیر)
6-نگارش اندیس بالا (Superscript) و اندیس پایین (Subscript)
اگر نیازمند نوشتن اندیس بالا و یا اندیس پایین هستیم، کافی است ابتدا عدد و یا کلمه و یا حرفی را که میخواهیم بالاچین یا پایین چین شود را با موس انتخاب کرده و سپس از منوی Home، علامت بالاچین (Superscript) و یا پایین چین (Subscript) را انتخاب نماییم.
7-تنظیم فاصله بین خطوط (Line spacing)
در هنگام نگارش جزوات علمی، خصوصاً پایان نامه، توجه به فاصله بین خطوط متن ضروری است.
برای این کار، ابتدا کل متن را انتخاب کنیم (با کلیدهای ترکیبی Ctrl+A) در منوی Home و در قسمت Paragraph روی علامت که در تصویر زیر مشخص شده کلیک و فاصله مورد نظر بین خطوط را که معمولاً 1.15 یا 1.5 است، انتخاب نماییم.
8-نوشتن عنوان و زیر عنوان
یکی از دیگر نکات مهم در نگارش محتوای علمی در وُرد ، نگارش عناوین و زیر عناوین است.
بدین منظور، روی عنوان یا زیر عنوان مورد نظر کلیک کرده و از منوی Home و از قسمت Styles،
گزینه Heading 1 را برای عنوآنها ی اصلی، گزینه Heading 2 را برای زیر عنوآنها ی اصلی وگزینه Heading 3 را برای زیر عنوآنها ی فرعی انتخاب کنیم.
(توصیه میشود این روش پس از اتمام نگارش، صورت بگیرد)
اکنون تنها کافی است فونت عناوین را به فونت مورد نظر و رنگ عناوین را نیز به مشکی تغییر دهیم.
9-درج فهرست مطالب
یکی از سختترین قسمتهای محتوای علمی، خصوصاً پایان-نامهنویسی، نگارش فهرست مطالب و سختتر از آن، درج فهرست جداول و فهرست، ¬اشکال است. البته این نکته را هم اضافه میکنیم که میتوانیم فهرستها را در انتهای نگارش محتوا و یا در حین آن انجام دهیم.
پس از طی کردن مراحل ذکر شده در مورد 8، ابتدا مکان نما را به صفحهای که میخواهیم فهرست مطالب در آن درج شود برده و سپس از منوی References و در قسمت Table of Contents، بر روی گزینه Table of Contents کلیک کنیم.(مطابق شکل زیر)
پس از انتخاب گزینه Automatic Table 1 فهرست مطالب، مطابق شکل زیر ایجاد میشود.
کل فهرست را انتخاب نموده و از منوی Home، گزینه راست چین را انتخاب کنیم. خواهید دید که فهرست به سمت راست میآید. اگر با این کار، به درستی فهرستتان به سمت راست نیامده است، کل فهرست را انتخاب نماییم و در سربرگ Home فلش کوچک کنار بخش Paragraph را انتخاب نماییم. کادری همانند کادر زیر نمایان میشود که میبایست گزینه Alignment و گزینه Direction را بر روی Right تنظیم نماییم و سپس گزینه OK را فشار دهیم.
اکنون به جای کلمه Contents، کلمه «فهرست مطالب» را درج کنیم.
نکته
ممکن است بعد از ایجاد فهرست مطالب، عنوان یا زیر عنوانی را به فهرست محتوای خود اضافه کنیم و یا شماره صفحهای که عنوان شما در آن قرار دارد، به دلیل اضافه یا حذف کردن بخشی از محتوا، تغییر کنیم. نگران نباشید، تنها کافیست فهرست خود را Update کنیم. برای این منظوُرد ر قسمت فهرست مطالب کلیک کرده و بر روی گزینه UpdateTable کلیک کنیم.
در پنجره باز شده (Update Table of Contents)، اگر تنها شماره صفحات عناوین تغییر کرده است، گزینه Update page numbers only را انتخاب کنیم.
و اگر عنوان یا زیر عنوانی را به متن اضافه و یا از آن حذف کردهاید، گزینه Update entire table را انتخاب کنیم. تنها باید مجدداً فهرست خود را راست چین کنیم.
نکات مهم
10-رفتن روی عنوان با کلیک بر روی فهرست
در زمان نگارش متن اگر از مورد 8 و 9 برای درج فهرست مطالب استفاده کرده باشیم، تنها با یک کلیک به راحتی میتوانیم بر روی عنوان مورد نظرتان بروید.
برای اینکار، به صفحه فهرست رفته و کلید Ctrl را نگه داشته و همزمان بر روی عنوان مورد نظر کلیک کنیم. بلافاصله به صفحهای که عنوان را در آن درج کردهایم، خواهیم رفت.
11-بهم نخوُردن متن در وُرد هنگام کپی کردن یک شکل
حتماً اتفاق افتاده است که وقتی شکلی را هنگام نگارش در درون متن خود کپی میکنیم، موجب بهم ریختگی متن میشود. این ایراد در تنظیمات word است. تنها کافیست بر روی شکل کلیک کرده و از منوی Format و در قسمت Text Wrapping، بر روی گزینه In Line with Text کلیک کنیم.
12-تنظیم متن پاگراف در یک ستون
گاها ممکن است وقتی در یک پاراگراف در حال نوشتن متنی هستیم، بخواهیم جمله بعدی از ابتدای سطر بعدی ولی در همان پاراگراف نوشته شود.
در این صورت، در پایان جمله قبلی، Enter میزنیم تا جمله جدید به ابتدای سطر بعد برود. اما ممکن است بعد از Enter، بین دو جمله پاراگراف فاصله ایجاد شود. در حالی که ما چنین چیزی را در یک پاراگراف نمیخواهیم. برای رفع این حالت کافیست هنگام زدن Enter، ابتدا کلید SHIFT را نگه داشته و همزمان با نگه داشتن کلید SHIFT، کلید Enter را فشار دهیم.
13-طریقه اعمال نیم فاصله
در هنگام نگارش محتوای علمی گاهی پیش میآید که به دنبال نوشتن کلماتی هستیم که از دو بخش تشکیل شدهاند، مانند: «میشود» و «سال ه»؛ اما نمیخواهیم فاصله بین دو بخش کلمه، به اندازه فاصله بین دو کلمه مجزا از هم باشد و میخواهیم فاصله کمتری از هم داشته باشند، اگر هم که فاصله بین این کلمات را حذف کنیم، به هم میچسبند که این هم در زبان فارسی اشتباه است. دو راهحل پیش رو داریم.
راهحل اول
بعد از نوشتن بخش اول کلمه، کلیدهای Ctrl و منها (-) را با هم بزنیم و سپس بخش دوم کلمه را بنویسیم. در این صورت، فاصله بین دو بخش کلمه، به اندازه نیم فاصله خواهد شد.
راهحل دوم
بعد از نوشتن بخش اول کلمه، کلیدهای Ctrl و shift و @ را به ترتیب فشار بدهیم و سپس بخش دوم را بنویسیم.
توصیه پایانی
کلیه مباحثی که به عرض خواننده گرامی رسید، (به جز اندکی از آنها ) بر مبنای آموزش تحقیقات کتابخانهای بوده که البته توصیه میشود برای آموزش بهتر مقالهنویسی، از روش کتابخانهای، بهرهبرداری شود.
کتابنامه
1-دهنوی، حسین، (1393 ش) روش تحقیق، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (رحمةالله علیه)
2-فرامرز قراملکی، احد، (1388 ش) روش شناسی مطالعات دینی (چاپ نهم)، مشهد: دانشگاه علوم رضوی
3-معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران، (شهریور ماه 1397 ش)، ((شیوه تدوین مقالات پایانی))، تهران
4-موسویدوست سارا، فنودی حنانه، (1389 ش)، تخلفات و دستبردهای علمی و ادبی، فصلنامه نشاء علم
5-طوسی، بهرام، (1394 ش)، راهنمای پژوهش و اصول علمی مقالهنویسی، مشهد: نشر تابران
6-اخگری، محمد، (1399 ش)، مرجع پژوهش، تهران: اندیشه آرا
7-پایگاه اینترنتی اوج دانش، آدرس صفحه http://www.sciencepeak.com/?p=3596
8-پایگاه اینترنتی اوج دانش، آدرس صفحه http://www.sciencepeak.com/?p=3572
9-پایگاه اینترنتی سمیم نور، آدرس صفحه http://www.samimnoor.ir/view/fa/ArticleView?itemId=17
10-پایگاه اینترنتی موسسه تحقیقاتی سینا، آدرس صفحه
https://sina-pub.ir/fa/post/ik-thkik-darai-chh-sakhtari-astaj1z